Καλλιέργεια Φρέσκων Αρωματικών Φυτών

Η καλλιέργεια φρέσκων αρωματικών φυτών είναι νέα και περιλαμβάνει πολλά είδη, από τα οποία κυριότερα είναι ο βασιλικός, το τάρακον, ο δυόσμος, το θυμάρι, το λασμαρί (δενδρολίβανο), ο άνηθος, η σπατζιά (φασκόμηλο), η ρίγανη, η μαντζουράνα και το σχοινόπρασο (chives).

Tα φρέσκα αρωματικά φυτά έχουν μεγάλη εμπορική αξία, γιατί τα ζητούν οι ευρωπαϊκές χώρες κυρίως κατά την περίοδο Νοεμβρίου-Μαΐου, όπου επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες και υπάρχει μικρή ηλιοφάνεια. Oι τι- μές, επίσης, που αυτές οι χώρες προσφέρουν για τα φρέσκα αρωματικά φυτά είναι πολύ αμειπτικές.

Είναι αυτονόητο ότι την περίοδο αυτή τα αρωματικά φυτά βασιλικός, τά- ρακον και δυόσμος καλλιεργούνται σε θερμοκήπια και με θέρμανση, διότι ο βασιλικός είναι ευαίσθητος στις χαμηλές θερμοκρασίες και καταστρέ- φεται κάτω από τους 4° Κελσίου, το δε τάρακον και ο δυόσμος, με χαμη- λές θερμοκρασίες, δίνουν χαμηλή παραγωγή.
Τα υπόλοιπα αρωματικά φυτά, δηλαδή το θυμάρι, το λασμαρί, η σπατζιά, το σχοινόπρασο, η ρίγανη, η μαντζουράνα και ο άνηθος, δεν υποφέρουν από τις χαμηλές θερμοκρασίες και δίνουν κανονική παραγωγή.

Το Τμήμα Γεωργίας ενθαρρύνει την επέκταση της καλλιέργειας φρέσκων αρωματικών φυτών και παρέχει κίνητρα στους ενδιαφερόμενους γεωρ- γούς μέσω του Σχεδίου Aγροτικής Aνάπτυξης 2004-2006. Oι ενδιαφερό- μενοι μπορούν να αξιοποιήσουν τις ενισχύσεις που παρέχονται από το K α θ εστώς
1.1.1.: Γενικές Eπενδύσεις για εκσυγχρονισμό των γεωργοκτη- νοτροφικών εκμεταλλεύσεων, το Mέτρο 1.3: Eνθάρρυνση σύστασης και λειτουργίας Oμάδων/Eνώσεων Παραγωγών, το Mέτρο1.2 για την ενθάρ- ρυνση της βελτίωσης και ανάπτυξης της μεταποίησης και εμπορίας γεωρ- γικών προϊόντων, καθώς και άλλα Mέτρα που σχετίζονται με την επαγ- γελματική κατάρτιση, την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών κτλ.

Το φυλλάδιο αυτό, που ετοιμάστηκε στα πλαίσια του εκπαιδευτικού προ- γράμματος του Τμήματος Γεωργίας, παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για το κάθε φυτό ξεχωριστά, καθώς και πληροφορίες που αφορούν την καλλιέρ- γεια όλων των ειδών φρέσκων αρωματικών φυτών που συστήνονται για επέκταση.

Άνηθος Αγγλικά Dill, Γαλλικά Aneth
Ο άνηθος είναι ετήσιο φυτό και ανήκει στην οικογένεια Umbelliferae και στο είδος Αnethum graveolens.
Στην Κύπρο χρησιμοποιούνται δύο ποικιλίες, ο ιταλικός με ξανθό σπόρο, με φύλλωμα και στέλεχος χοντρό, και ο ελληνικός με φύλλωμα και στέ- λεχος πιο λεπτό. Ο ελληνικός είναι πιο εμπορεύσιμος ως φρέσκος.

Εδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Ευδοκιμεί σε χωράφια μέσης σύστα- σης, πλούσια, ποτιστικά με καλή αποστράγγιση. Ως φρέσκος ευδοκιμεί κατά το χειμώνα και την άνοιξη. Μετά τον Ιούνιο ο άνηθος σπορίζει.

Πολλαπλασιασμός: Γίνεται με σπόρο.

Εποχή και τρόπος φύτευσης: Ο άνηθος φυτεύεται από το τέλος Αυγού- στου και για να έχουμε φρέσκο προϊόν μέχρι το τέλος Μαΐου φυτεύεται ανά μήνα.

Ο άνηθος ή σπέρνεται μέσα στο χωράφι και ποτίζεται με τεχνητή βροχή ή φυτεύεται σε γραμμές που έχουν αποστάσεις μεταξύ τους 40 εκατ. και οι σπόροι πάνω στη γραμμή απέχουν 30 εκατ. μεταξύ τους. Σε κάθε σημείο τοποθετούνται γύρω στους 20 σπόρους.

Χρήση και ιδιότητες: Οι σπόροι του ολόκληροι ή σπασμένοι χρησιμοποι- ούνται στις σούπες, στο ψάρι, στις πίκλες, στα μαγειρεμένα λαχανικά, στις μηλόπιτες και στα ψωμιά. Τα φρέσκα φύλλα του χρησιμοποιούνται στην πατροπαράδοτη μαγειρίτσα.

Βασιλικός
Αγγλικά Βasil, Γαλλικά Basilic, Γερμανικά Basilienkrant
Tαξινόμηση: Ο βασιλικός ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae (Xειλανθή) και στο είδος Ocimum basilicum. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες και υβρίδια που οφείλονται στην εύκολη διασταύρωση και τον πολυμορφισμό του.

Εδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Ευδοκιμεί σε χωράφια μέσης σύστα- σης, πλούσια, ποτιστικά με καλή αποστράγγιση. Ο βασιλικός κατά την πε- ρίοδο του χειμώνα πρέπει να καλλιεργηθεί υπό κάλυψη και θέρμανση. Οι πιο ιδανικές θερμοκρασίες για την ανάπτυξη του είναι αυτές που κυμαί- νονται γύρω στους 22Α-30Α Κελσίου. Oι θερμοκρασίες αυτές του θερμο- κηπίου δεν πρέπει να είναι κάτω από 12Α Κελσίου.

Πολλαπλασιασμός: Γίνεται με σπόρο.
Εποχή και τρόποι φύτευσης: Ο βασιλικός όταν θα καλλιεργηθεί υπό κά- λυψη φυτεύεται την περίοδο Οκτωβρίου-Νοεμβρίου που οι θερμοκρασίες είναι κάπως ψηλές ώστε να προλάβει να αναπτυχθεί, ενώ όταν θα καλ- λιεργηθεί σε ανοιχτούς χώρους φυτεύεται αρχές Απριλίου. Οι αποστά- σεις φύτευσης είναι μεταξύ των γραμμών 40-45 εκατ. και επί των γραμ- μών 30-40 εκατ.

Χρήση: Τα φρέσκα φύλλα χρησιμοποιούνται σε διάφορες σαλάτες, άλλα κομμένα με το χέρι, σε σος από βούτυρο για το ψάρι και σε διάφορα κρε- ατικά. Μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε σε ρύζι μαζί με μαϊντανό, κα- θώς και σε σούπες.

Η χρησιμοποίησή του γίνεται πάντα στα τελευταία λεπτά του ψησίματος. Μπαίνει, επίσης, φρέσκος σε λάδι και ξίδι, τα οποία και αρωματίζει, αλλά πάντα σε μικρή ποσότητα.

Ιδιότητες: Ο βασιλικός είναι τονωτικό στομάχου, αντιφυσητικό, για αδύ- νατη μνήμη, για αϋπνίες, ανοίγει την όρεξη, διώχνει τους νευρικούς πο- νοκεφάλους και είναι, επίσης, γαλακτογόνο.

Δυόσμος
Αγγλικά Green Spear Mint, Γαλλικά Menthe

Tαξινόμηση: Ο δυόσμος ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae (Xειλανθή) και στο είδος Μentha viridis. Στην Κύπρο υπάρχουν δύο ποικιλίες, ο στενό- φυλλος και ο πλατύφυλλος.


Εδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Ο δυόσμος για να αναπτυχθεί χρειά- ζεται καλής ποιότητας εδάφη, γόνιμα και ποτιστικά, με καλή αποστράγ- γιση. Η αυξημένη υγρασία του εδάφους είναι απαραίτητη για την κανονι- κή ανάπτυξη. Κατά τη χειμερινή περίοδο το φυτό καλλιεργείται υπό κά- λυψη. Ιδανικές θερμοκρασίες για την ανάπτυξη του είναι αυτές που κυ- μαίνονται από 18°-33° Κελσίου.

Πολλαπλασιασμός: Ο πολλαπλασιασμός του δυόσμου γίνεται με ριζώμα- τα.

Εποχή και τρόπος φύτευσης: Ο δυόσμος μπορεί να φυτευτεί καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, αλλά η καλύτερη εποχή θεωρείται η περίοδος Οκτω- βρίου-Νοεμβρίου.
Κατά τη φύτευση ανοίγεται μια αυλακιά, τοποθετούνται σ’ όλο το μήκος της τα ριζώματα, που σκεπάζονται με δεύτερη αυλακιά, στην οποία δεν το- ποθετούνται ριζώματα. Αυτό επαναλαμβάνεται στην άλλη αυλακιά, κι έτσι η φύτευση γίνεται κάθε δεύτερη αυλακιά. Το βάθος της αυλακιάς δεν ξε- περνά τα 10 εκατ. γιατί αλλιώς δύσκολα φυτρώνουν τα ριζώματα. Yπολο- γίζεται ότι χρειάζονται 200 κιλά ριζώματα για φύτευση ενός δεκαρίου.

Χρήση: Τα αρωματισμένα του φύλλα χρησιμοποιούνται πολύ στη μαγειρι- κή τόσο σε φαγητά όσο και σε σαλάτες.

Ιδιότητες: Ο δυόσμος είναι αντιφυσητικό, τονώνει το στομάχι, είναι αντι- σηπτικό, χολαγωγό, καταπολεμά τη δυσπεψία και διάρροια και, τέλος, εί- ναι το πιο φυσικό αφροδισιακό.

Θυμάρι
Αγγλικά Τhyme, Γαλλικά Thym, Γερμανικά Thymian

Tαξινόμηση: Ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae (Xειλανθή). Υπάρχουν δύο είδη θυμαριού που είναι αυτοφυή στην Κύπρο. Το Thymus capitatus και το Thymus integer. Aυτό όμως που καλλιεργείται στην Κύπρο είναι το Thymus vulgaris. Από το είδος αυτό υπάρχουν δύο ποικιλίες, το French summer και το English winter. To πρώτο είναι πιο αρωματισμένο και ευδο- κιμεί το καλοκαίρι, το δεύτερο ευδοκιμεί περισσότερο το χειμώνα.

Εδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Το θυμάρι που καλλιεργείται ως φρέ- σκο χρειάζεται εδάφη γόνιμα, πλούσια σε οργανική ουσία και να έχουν καλή αποστράγγιση. Τούτο αναπτύσσεται και την περίοδο του χειμώνα χωρίς να χρειάζεται κάλυψη ή θέρμανση.

Πολλαπλασιασμός: Γίνεται με σπόρο.

Εποχή και τρόπος φύτευσης: Το θυμάρι φυτεύεται στο χωράφι το φθινό- πωρο ή την άνοιξη. Οι αποστάσεις φύτευσης τόσο μεταξύ των γραμμών όσο και των φυτών πάνω στη γραμμή κυμαίνονται από 40 μέχρι 45 εκατ.

Χρήση: Τα φρέσκα φύλλα του θυμαριού μαζί με μαϊντανό και φρέσκα φύλλα δάφνης χρησιμοποιούνται ως γαρνίρισμα διαφόρων φαγητών (μα- ρινάτα). Χρησιμοποιούνται επίσης σε σούπες, στο στιφάδo, στα σος, στα κρέατα που φουσκώνουν σε κρασί, όπως χοιρινό και κυνήγι. Βασικά η χρη- σιμοποίηση του θυμαριού στα διάφορα φαγητά βοηθά την πέψη.
Iδιότητες: Το θυμάρι είναι χωνευτικό, αντιφυσητικό, τονωτικό, εξασφαλί- ζει διαύγεια πνεύματος, τονώνει τα νεύρα, είναι σπασμολυτικό, αποσμη- τικό, διουρητικό, αντισηπτικό, βακτηριοκτόνο, αντιβηχικό, καθαρίζει το στόμα και τα δόντια καλύτερα από κάθε οδοντόπαστα.

Λασμαρί (δεντρολίβανο)
Αγγλικά Rosemary, Γαλλικά/Γερμανικά Rosmarin

Tαξινόμηση: Ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae (Xειλανθή) και στο είδος Rosmarinus officinalis.

Eδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Το δεντρολίβανο ευδοκιμεί σε ποικιλία εδαφών, εκτός από τα βαριά που δεν αποστραγγίζουν. Το δεντρολίβανο αναπτύσσεται καλύτερα σε θερμές περιοχές. Εντούτοις δείχνει αξιόλογη αντοχή στις χαμηλές θερμοκρασίες. Οι ανάγκες του σε νερό είναι περιο- ρισμένες αλλά όταν καλλιεργείται για φρέσκο τότε οι ανάγκες σε νερό αυξάνονται.

Πολλαπλασιασμός: Γίνεται με μοσχεύματα και σπόρο. Εποχή και τρόπος φύτευσης: Η καλύτερη εποχή φύτευσης του είναι η περίοδος Οκτωβρίου-Νοεμβρίου και Μαρτίου-Απριλίου.

Χρήση: Τα φρέσκα φύλλα χρησιμοποιούνται στο ψάρι σαβόρο, στα κρέα- τα προβάτου και χοίρου, στις πουρέ πατάτες και καβουρδισμένο με ελαι- όλαδο χρησιμοποιείται σε μαγειρευμένα λαχανικά. Τα άνθη του χρησιμο- ποιούνται στις σαλάτες. Επίσης, χρησιμοποιείται για γαρνίρισμα φαγητών και γλυκών, αφού προηγουμένως κοπανιστεί με ζάχαρη.

Iδιότητες: Το λασμαρί είναι εξαίρετο τονωτικό και σπασμολυτικό, ευστό- μαχο, χολαγωγό, αντιρευματικό, αντιδιαβητικό, ηρεμιστικό, εμμηναγωγό, καρδιοτονωτικό, υπερτασικό, αποχρεμπτικό, αντισηπτικό κ.ά.

Μαντζουράνα
Αγγλικά Μarjoram, Γαλλικά Μarjolaine, Γερμανικά Μajoram

Tαξινόμηση: Ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae (Xειλανθή) και στο είδος Οriganun Majorana L. ή Μajorana hortensis Moench. H ποικιλία που καλ- λιεργείται είναι η Μarjoram Sweet.

Eδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Η μαντζουράνα ευδοκιμεί σε εδάφη πλούσια, καλά αποστραγγισμένα και έχει περισσότερες ανάγκες σε νερό από τη ρίγανη. Προτιμά περιοχές με μάλλον ήπιο κλίμα, ενώ σε ψυχρές περιοχές υποφέρει.

Πολλαπλασιασμός: Γίνεται με σπόρο και παραφυάδες.

Εποχή και τρόπος φύτευσης: Τα φυτά της μαντζουράνας μπορούν να με- ταφυτευτούν στο χωράφι από το σπορείο το φθινόπωρο ή την άνοιξη. Οι αποστάσεις φύτευσης είναι 50 εκατ. μεταξύ των γραμμών και 33 εκατ. με- ταξύ των φυτών πάνω στις γραμμές.

Χρήση: Η μαντζουράνα χρησιμοποιείται ως καρύκευμα στα φαγητά, τόσο φρέσκια όσο και ως ξηρή. Επίσης, χρησιμοποιείται και για παραγωγή ρο- φήματος. Το αιθέριο έλαιό της χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, στη φαρμακευτική και στην κονσερβοποιία.

Ιδιότητες: Η μαντζουράνα είναι χωνευτική, διουρητική, αποχρεμπτική, αντι- σπασμωδική, υποτασική, αντιδιαβητική, αντιεμετική και αντινευραλγική.

Ρίγανη
Αγγλικά Οregano, Γερμανικά Dost, Kostetes Origanum

Tαξινόμηση: Ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae (Χειλανθή) και στο γένος Οriganum. Tα κυριότερα είδη είναι το Οriganun heracleoticum, το Ο. vulgare και το Ο. dubium. To O. dubium χρησιμοποιείται κυρίως για παραγωγή ξηρού προϊόντος, ενώ τα άλλα δύο τόσο για ξηρό όσο και για φρέ- σκο προϊόν. Tελευταία, η κυπριακή ρίγανη λόγω της ποιότητάς της άρχι- σε να γίνεται δεκτή στην ευρωπαϊκή αγορά.

Εδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Ευδοκιμεί σε ποικιλία εδαφών, αλλά, όταν χρησιμοποιείται για παραγωγή φρέσκου προϊόντος, προτιμά χωρά- φια μέσης σύστασης, πλούσια και καλά αποστραγγισμένα.

Πολλαπλασιασμός: Γίνεται με σπόρο.

Εποχή και τρόπος φύτευσης: Η ρίγανη φυτεύεται από τον Οκτώβριο μέ- χρι το τέλος Απριλίου. Καλύτερη όμως εποχή θεωρείται το τέλος Φε- βρουαρίου αρχές Απριλίου. Οι αποστάσεις φύτευσης είναι 50 εκατ. μετα- ξύ των γραμμών και 33 εκατ. μεταξύ των φυτών πάνω στις γραμμές.

Χρήση: Η ρίγανη χρησιμοποιείται ως καρύκευμα στα διάφορα φαγητά τό- σο ως ξηρή όσο και ως φρέσκια. Το αιθέριο έλαιό της χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, στη φαρμακοποιία (παραγωγή νέων αντιβιοτικών) και στην κονσερβοποιία.

Ιδιότητες: Είναι τονωτική, χωνευτική, αντιφυσητική, εφιδρωτική, αντιβιο- τική, αντιβηχική, αποχρεμπτική, αντιδιαρροϊκή και εμμηναγωγή.

Σπατζιά (Φασκόμηλο)
Αγγλικά Sage, Γαλλικά Sauge, Γερμανικά Salbei

Tαξινόμηση: Ανήκει στην οικογένεια Lamiaceae (Χειλανθή) και στο γένος Salvia. Yπάρχουν πάρα πολλά είδη σπατζιάς, αυτά όμως που καλλιεργού- νται στην Κύπρο και στο εξωτερικό για φρέσκια παραγωγή είναι η Salvia officinalis και η Salvia triloba.
H Salvia fruticosa καλλιεργείται στην Κύπρο για παραγωγή ξηρού προϊό- ντος. Πρέπει να σημειωθεί ότι στο αιθέριο έλαιο της Salvia officinalis πε- ριέχεται σε μεγάλη ποσότητα η θουγιόνη σε ποσοστό 30-40%, που θεω- ρείται τοξική ουσία, ενώ στην κυπριακή Salvia fruticosa η περιεκτικότητα της θουγιόνης κυμαίνεται γύρω στο 0,1%.

Εδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Η σπατζιά που θα καλλιεργηθεί για φρέ- σκο προϊόν χρειάζεται έδαφος γόνιμο και καλά αποστραγγισμένο. Ακατάλ- ληλα θεωρούνται τα πολύ αμμώδη και τα βαριά συνεκτικά που συγκρατούν υγρασία. Ευδοκιμεί τόσο σε θερμές όσο και σε ψυχρές περιοχές. Η αντοχή της σε χαμηλές θερμοκρασίες είναι μεγάλη. Αντέχει μέχρι -25° Κελσίου.

Πολλαπλασιασμός: Γίνεται με σπόρο και με μοσχεύματα.
Εποχή και τρόπος φύτευσης: Η κατάλληλη εποχή φύτευσης της σπατζιάς θεωρείται η περίοδος Νοεμβρίου-Απριλίου. Οι αποστάσεις φύτευσης με- ταξύ των γραμμών είναι 2 μέτρα και των φυτών πάνω στη γραμμή 1 μέ- τρο.

Χρήση: Το φρέσκο και ξηρό φύλλο της σπατζιάς χρησιμοποιείται στη μα- γειρική, και ως ρόφημα. Το αιθέριο έλαιό της, στην αρωματοποιία, στη φαρμακοποιία και στη βιομηχανία κονσέρβων.

Ιδιότητες: Είναι τονωτική, σπασμολυτική, αντιδιαρροϊκή, αντιφυσητική, αποχρεμπτική, ευστόμαχη και αντιβηχική. Η πιο αξιοσημείωτη θεραπευτι- κή δράση της σπατζιάς είναι ότι παρεμποδίζει την εφίδρωση. Η δράση αυ- τή αρχίζει δύο ώρες μετά την πρόσληψη του ροφήματος και μπορεί να διαρκέσει ορισμένες μέρες.

Τάρακον (Τραχούρι)
Αγγλικά Tarragon, Γαλλικά και Γερμανικά Estragon

Tαξινόμηση: Ανήκει στην οικογένεια Compositae και στο είδος Αrtemisia dracunculus. Η καλύτερη εμπορική του ποικιλία είναι το French tarragon.

Εδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Το τάρακον ευδοκιμεί σε μέσης σύ- στασης γόνιμα εδάφη που έχουν καλή αποστράγγιση. Είναι πολύ ευαί- σθητο στα άλατα και οι ανάγκες του σε νερό είναι αυξημένες. Κατά τη χειμερινή περίοδο το τάρακον καλλιεργείται υπό κάλυψη και θέρμανση.

Πολλαπλασιασμός: Η ποικιλία French πολλαπλασιάζεται με μοσχεύματα, ενώ οι υπόλοιπες πολλαπλασιάζονται και με σπόρο.

Χρήση και ιδιότητες: Το τάρακον είναι ένα από τα τέσσερα κυριότερα βό- τανα που χρησιμοποιούνται στη μαγειρική. Τα άλλα είναι τα σχοινόπρασα, ο μαϊντανός και το chevril. To τάρακον χρησιμοποιείται στις σαλάτες, στο κοτόπουλο, στο συκώτι, στα αυγά και στην ψαρόσουπα. Επίσης, αρωματί- ζει το ξίδι και το λάδι.

Ιδιότητες: Το τάρακον είναι τονωτικό της όρεξης και των πεπτικών λει- τουργιών.

Σχοινόπρασο (Chives)

Ταξινόμηση: Υπάρχουν δύο διαφορετικά είδη σχοινόπρασου. Tο πρώτο έχει μυρωδιά κρεμμυδιού και είναι το Allium schoenoprasum και το δεύτε- ρο έχει μυρωδιά σκόρδου και είναι το Allium tuberosum. Και τα δύο ανή- κουν στην οικογένεια Liliaceae.
To σχοινόπρασο με μυρωδιά κρεμμυδιού έχει τρεις ποικιλίες, τη Hylan, τη Fine leaves και τη Medium leaves.

Eδαφοκλιματολογικές απαιτήσεις: Τα σχοινόπρασα χρειάζονται εδάφη μέσης σύστασης, γόνιμα και καλά αποστραγγισμένα. Έχουν ανάγκη από αρκετή υγρασία, προτιμούν κλίμα δροσερό, και οι πιο κατάλληλες εποχές για ανάπτυξη τους είναι το φθινόπωρο, ο χειμώνας και η άνοιξη.

Πολλαπλασιασμός: Γίνεται με σπόρο.

Εποχή και τρόπος φύτευσης: Η πιο κατάλληλη εποχή φύτευσης θεωρεί- ται το φθινόπωρο. Οι αποστάσεις φύτευσης είναι 30 εκατ. τόσο μεταξύ των γραμμών όσο και των φυτών πάνω στη γραμμή.

Χρήση: To σχοινόπρασο που μυρίζει κρεμμύδι μπαίνει όπου χρησιμοποιεί- ται το κρεμμύδι, διότι μυρίζει πιο απαλά και είναι πιο ευκολοχώνευτο από το κρεμμύδι, καθότι δεν περιέχει πολλά άλατα του θείου όπως το κρεμ- μύδι. Ένα μίγμα 1:1:1, σχοινόπρασο – μαϊντανός – τάρακον, χρησιμοποι- είται στις ομελέτες, στο κοτόπουλο και στο ψάρι.
Τα σχοινόπρασα μόνα τους χρησιμοποιούνται στις σαλάτες, στα σάντου- ιτς, στις σούπες και ως γαρνίρισμα. Τα ξηρά σχοινόπρασα μπαίνουν πάνω στις σούπες ή μέσα σε χυμό λεμονιού.

Ιδιότητες: Τα σχοινόπρασα περιέχουν αρκετό σίδηρο που βοηθά στην αναιμία. Ρίχνουν την πίεση, βοηθούν την πέψη και ανακουφίζουν τον αν- θρώπινο οργανισμό όταν είναι κρυολογημένος.

Γενικές καλλιεργητικές φροντίδες- Προετοιμασία εδάφους – Βασική λίπανση

Πριν τη φύτευση των ειδών που έχουν περιγραφεί προηγουμένως, το έδα- φος καλλιεργείται βαθιά, γίνεται βασική λίπανση με το μικτό λίπασμα 20- 10-10, γύρω στα 30 κιλά ανά δεκάριο, και ψιλοχωματίζεται. Όταν η φύτευ- ση των φυτών θα γίνει εντός θερμοκηπίων, τότε είναι απαραίτητη η απο- λύμανση του εδάφους η οποία γίνεται κυρίως με τη μέθοδο της ηλιοαπο- λύμανσης. Η κοπριά αποφεύγεται διότι έχουν παρατηρηθεί προβλήματα με άλατα στο βασιλικό και το τάρακον.

Άρδευση και λίπανση
Η καλλιέργεια φρέσκων αρωματικών φυτών εξυπακούει αρκετή άρδευση, διότι μόνο έτσι θα έχουμε συνέχεια φρέσκες κορυφές που είναι ο στόχος μας.
Το πιο κατάλληλο σύστημα άρδευσης θεωρείται το σύστημα σταγόνων διότι, εκτός της οικονομίας νερού που εξασφαλίζει, αποφεύγονται αρκε- τές μυκητολογικές ασθένειες και η ανάπτυξη ζιζανίων.
Στα φρέσκα αρωματικά φυτά είναι απαραίτητη η επιφανειακή αζωτούχα λί- πανση, διότι κατά τη συλλογή της παραγωγής τους φεύγει αρκετή χορτο- μάζα και επομένως πρέπει να υπάρχει αναπλήρωση των θρεπτικών συστα- τικών.

Καταπολέμηση ζιζανίων
Η καταπολέμηση ζιζανίων στα αρωματικά φυτά που καλλιεργούνται εντός θερμοκηπίου γίνεται είτε με την κάλυψη του εδάφους με μαύρο πλαστικό ή με βοτάνισμα.
Η καταπολέμηση πολυετών ή μονοετών αγροστωδών ζιζανίων γίνεται με τα ζιζανιοκτόνα Φιούζιλεϊτ και Γκάλλαντ.

Kαταπολέμηση εχθρών και ασθενειών
Οι εχθροί και οι ασθένειες στα αρωματικά φυτά δεν αποτελούν πρόβλη- μα, εκτός στα είδη που καλλιεργούνται υπό κάλυψη και θέρμανση.

Σηριβίδια: Προσβάλλουν το βασιλικό και το δυόσμο και καταπολεμούνται με διάφορα εντομοκτόνα, όπως Λανέιτ, Τουρσπάν, Τρέισερ κ.ά.
Βοτρύτης: Προσβάλλει το βασιλικό και καταπολεμείται με Ροβράλ, Μύ- θος, Σουίτ κ.ά.
Λυριομίζα: Προσβάλλει το βασιλικό και το δυόσμο και καταπολεμείται με Τρικάρτ, Βερτιμέκ, Εβισέκτ κ.ά.
Σκωρίαση: Προσβάλλει το δυόσμο και το τάρακον και καταπολεμείται με Πλάντβαξ, Χλωροφατοσί κτλ.

Συλλογή των βλαστών
Κατά τη συλλογή των φρέσκων αρωματικών φυτών επιλέγονται οι φρέ- σκες κορυφές μήκους 15-25 εκατ., οι οποίες γίνονται δέσμες των 100 γραμ.
Κατά τη συλλογή πρέπει να προσέξουμε ώστε να μη μαραθούν, και να με- ταφερθούν στο ψυγείο το ταχύτερο δυνατό.
Η θερμοκρασία στο ψυγείο όλων των αρωματικών φυτών είναι η ίδια με τα λαχανικά, εκτός από το βασιλικό που είναι πολύ ευαίσθητος και πρέπει να μπει σε ψυγείο με 8° Κελσίου. Σε θερμοκρασία 2°-4° Κελσίου ο βασιλι- κός μαυρίζει.

★★★★★
ΓEΩPΓIOΣ ΓEΩPΓIOY
Γεωργικός Λειτουργός A’ Kλάδου Oπωροκηπευτικών
Eπιμέλεια Έκδοσης
Tομέας Δημοσιότητας Kλάδου Γεωργικών Eφαρμογών και Δημοσιότητας