Χαρακτηριστικά του Ελαιολάδου

Ελαιόλαδο είναι το έλαιο που λαμβάνεται από τους καρπούς του ελαιόδεντρου, την ελιά, με μέσα μηχανικά και επεξεργασία φυσική. Το αειθαλές ελαιόδεντρο, Olea Europea Sativa, ευδοκιμεί στον πετρώδη και άγονο χώρο της Μεσογείου. Μπορεί και δίνει καρπό κάτω από αντίξοες συνθήκες ανομβρίας, δυνατών ανέμων και υψηλών θερμοκρασιών. Στον Μεσογειακό χώρο τα ελαιόδεντρα ανθοφορούν στα τέλη της Άνοιξης, ενώ η συγκομιδή ξεκινά από τα τέλη Νοεμβρίου και τελειώνει τον Φεβρουάριο για τις πιο νότιες περιοχές.

Το ελαιόλαδο είναι φυσικό προϊόν που μπορεί να καταναλωθεί μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία παραλαβής του. Αφομοιώνεται από τον οργανισμό κατά 98% ενώ αποδίδει περίπου 9 θερμίδες για κάθε γραμμάριό του.

Από την αρχαιότητα αποτελεί την βασικότερη πηγή λιπαρών οξέων στη μεσογειακή διατροφή. Αυτό που το καθιστά τόσο σπουδαία τροφή είναι η σύστασή του. Έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα και μεγάλη περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα. Επιπρόσθετα περιέχει και ω-6 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα:

Πιο αναλυτικά αποτελείται από:

1. 14% κορεσμένα λιπαρά οξέα

2. 11.2% πολυακόρεστα λιπαρά οξέα

εκ των οποίων το 10.5% είναι ω-6 λιπαρά οξέα (λινολεϊκό οξύ)

3. 69.7% μονοακόρεστα λιπαρά οξέα κυρίως ελαϊκό οξύ

4. πολυφαινόλες, φλαβονοειδή, φυτοστερόλες

5. βιταμίνη Ε, προβιταμίνη Α

6. μεταλλικά στοιχεία και ιχνοστοιχεία

Ασκεί αντιοξειδωτική δράση στον ανθρώπινο οργανισμό, προστατεύοντας τον από βλάβες που προέρχονται από την οξείδωση των ελευθέρων ριζών, ενώ παράλληλα μετατρέπουν το ίδιο το τρόφιμο σε ένα ανθεκτικό προϊόν προφυλάσσοντας το από το τάγγισμα.

Η ποιοτική αξιολόγηση του ελαιολάδου γίνεται βάση του τρόπου παραγωγής, του βαθμού της οξύτητας και των βασικών οργανοληπτικών χαρακτηριστικών του: γεύση, άρωμα και χρώμα. Το τυποποιημένο ελαιόλαδο που διατίθεται για κατανάλωση διαχωρίζεται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες:

Κατηγορίες Ελαιόλάδου	Οξύτητα
Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο	μέχρι 0,8 γρ. ανά 100 γρ.
Παρθένο ελαιόλαδο	μέχρι 2 γρ. ανά 100 γρ.
Παρθένο ελαιόλαδο από εξευγενισμένα ελαιόλαδα	μέχρι 1 γρ. ανά 100 γρ.
Πυρηνέλαιο	μέχρι 1 γρ. ανά 100 γρ.

Ο βαθμός οξύτητάς του ελαιολάδου υποδηλώνει την περιεκτικότητα του προϊόντος σε ελαϊκό οξύ. Ο τρόπος συγκομιδής, αποθήκευσης και έκθλιψης μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την τελική οξύτητα του ελαιολάδου. Για να συντηρείτε σωστά το ελαιόλαδο φυλάτε το σε καλά κλεισμένα αδιαφανή μπουκάλια ή ανοξείδωτα δοχεία, σε σκοτεινό και δροσερό μέρος.

Βουτσαδάκη Ελπίδα, Μ.Sc.

Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος